Professor Pierre Van Damme over Poliopolis:
In een containerdorp op het parkeerterrein van het UZA nemen twee groepen van vijftien vrijwilligers deel aan een unieke studie, uitgevoerd door de Universiteit Antwerpen.
De onderzoeksgroep VAXINFECTIO test er twee nieuwe kandidaat-poliovaccins.
Nog nooit raakten er zo weinig kinderen verlamd door polio dan in 2016. Het virus komt nu alleen nog voor in sommige regio’s in Pakistan, Afghanistan en Nigeria. De definitieve uitroeiing van de ziekte komt dus dichterbij, maar er moeten nog enkele stappen gezet worden om de ziekte helemaal klein te krijgen en om de wereld vervolgens poliovrij te houden.
Een belangrijke fase richting uitroeiing loopt momenteel in Antwerpen. 'Een consortium van onderzoekers heeft nieuwe kandidaat-vaccins in de pijplijn zitten', zegt prof. Pierre Van Damme van het Centrum voor de Evaluatie van Vaccinaties (UAntwerpen). 'Het huidige vaccin heeft polio in vele landen een halt kunnen toeroepen, maar leidt in uitzonderlijke gevallen tot de ziekte zelf. De kandidaat-vaccins, waarvan verwacht wordt dat ze geen zware bijwerkingen hebben, worden nu getest in Antwerpen.'
In quarantaine
De studie is een bijzondere klus: twee groepen van vijftien vrijwilligers brengen maximaal 28 dagen in quarantaine door om de nieuwe orale vaccins uit te testen. Met dat doel voor ogen bouwde UAntwerpen een ‘containerdorp’, bestaande uit 66 units, op het parkeerterrein van het UZA.
De deelnemers zijn allemaal Nederlanders, want zij kregen in hun kindertijd het geïnactiveerde vaccin via een injectie. Belgen zijn natuurlijk ook ingeënt tegen polio, maar de huidige 18+-ers kregen als kind het actieve, orale vaccin, waardoor zij niet kunnen deelnemen aan deze vaccinstudies.
'De vrijwilligers lopen geen risico, want ze zijn immuun voor de ziekte', legt Van Damme uit. 'Maar de Wereldgezondheidsorganisatie wil absoluut vermijden dat het vaccin, bijvoorbeeld via de stoelgang, in het milieu terecht komt. Daarom moeten de vrijwilligers de hele tijd in Poliopolis, zoals we het dorp zijn gaan noemen, verblijven.'
Geschiedenis schrijven
De studie wordt gefinancierd door de Bill & Melinda Gates Foundation. 'Hier in Antwerpen schrijven jullie een stukje geschiedenis', zegt Ananda Bandyopadhyay van de stichting. 'Deze kandidaat-vaccins zijn veelbelovend. We hopen dat er binnen enkele jaren een nieuw vaccin op de markt zal komen. Ik ben onder de indruk van de containerunits. De schaal van deze studie, de professionele aanpak van UAntwerpen, het oog voor detail bij de inrichting: dit is een uniek project.'
